Gemeenten Oost-Brabant bouwen aan netwerken tegen polarisatie & radicalisering: "Ook hier wonen individuen waar wij ons zorgen over maken"
Na toekenning van versterkingsgelden door de NCTV aan de regio Oost-Brabant vroegen acht gemeenten uit deze regio de ESS om ondersteuning bij het opstellen van een lokaal plan van aanpak ‘netwerkopbouw’. Met succes! De gemeenten bouwen nu met extra financiële middelen elk aan een eigen netwerk tegen polarisatie en radicalisering.
"Radicalisering, in Cuijk? Dat gebeurt hier toch niet!" Als ik bewoners vertel dat we in onze gemeente actief werken aan het voorkomen van radicalisering kijken ze me meestal wat glazig aan", vertelt burgemeester Wim Hillenaar. "Oké, we hebben hier één multiculturele wijk waar jongeren weleens voor overlast zorgen, maar verder is er toch niet zoveel aan de hand? zeggen ze dan."
"De noodzaak om maatregelen te nemen is er wel degelijk", zegt Adviseur Veiligheid en Bestuur in Oost-Brabant Ger Scheffer. "In de regio Oost-Brabant hebben we ook individuen in beeld die (dreigen te) radicaliseren en waar wij ons zorgen over maken, ze blijven bovendien niet altijd op een plek." Burgemeester Hillenaar: "Extreme incidenten hebben zich in Cuijk gelukkig nooit voorgedaan. Maar ook in een kleine gemeente met ‘slechts’ 25.000 inwoners, waar bewoners van verschillende culturen met elkaar samenleven, kunnen sociale spanningen ontstaan. Daar zijn we ons goed van bewust."
Deskundigheid vergroten
Cuijk is een van de acht gemeenten uit Oost-Brabant die één jaar geleden aanklopten bij de ESS. "De gemeenten wilden hun deskundigheid vergroten bij de aanpak van polarisatie en radicalisering", vertelt Ger Scheffer. "Noem het onze voorhoede. Gemeenten die het eigenaarschap willen pakken en waar voldoende capaciteit, bestuurlijk en politiek draagvlak is om dit te doen.
In onze regio werken we overigens al sinds 2014 op regionaal niveau samen met alle 38 gemeenten aan dit vraagstuk. Begin 2015 richtten we de Programmaraad Aanpak Radicalisering op. Hierbinnen brengen we betrokkenen uit de gemeenten bij elkaar en wisselen we kennis en ervaringen uit. Het thema radicalisering en jihadisme maakt bovendien deel uit van ons integrale Regionaal Veiligheidsplan Oost-Brabant."
Meer doen
De genoemde acht gemeenten wilden in 2016 extra middelen aanvragen bij de NCTV om meer te kunnen doen. Welke problematiek speelde er in hun gemeente, wat was het beleid en welke behoeften waren er precies? Dat brachten ze eerst in kaart met een Quickscan (lokale analyse) van het onderzoeks- en adviesbureau EMMA. Ze stelden een lokaal plan van aanpak op dat nodig was voor het aanvragen van de financiering. De gemeenten dienden in 2017 hun plannen in bij de NCTV. Eind vorig jaar werden deze goedgekeurd en de extra middelen verstrekt. ESS ondersteunde de gemeenten vervolgens bij de verdere uitwerking van de lokale plannen en adviseerde de opbouw van netwerken.
Awareness
Scheffer: “De acht gemeenten zijn begin 2018 gestart met het trainen van hun medewerkers, kort nadat de financiële middelen beschikbaar waren. Van baliemedewerkers en wijkagenten, tot aan jeugdzorgmedewerkers en docenten. In 'awareness trainingen' leerden ze hoe zij signalen van radicalisering kunnen herkennen. Overigens volgen inmiddels alle 38 gemeenten deze trainingen. Ook werken alle 38 gemeenten aan het inrichten van een meldpunt voor professionals waar zij terechtkunnen om zorgen te delen over personen die mogelijk dreigen te radicaliseren. Daarnaast bouwen de acht gemeenten nu aan een lokaal netwerk tegen radicalisering. Focusgroepen noemen ze dat in Oost-Brabant. Betrokken partijen komen samen in de focusgroep, waaronder vertegenwoordigers van gemeente, politie, justitie, onderwijs- en jeugdorganisaties. Zij brengen informatie bij elkaar over 'cases' en bouwen zo samen expertise op. Elke gemeente doet dat op eigen wijze en tempo, afhankelijk van de contacten die er al zijn."
Snel schakelen
Burgemeester Hillenaar: "Doel van de focusgroep is verder om feeling te houden en in gesprek blijven met de verschillende groepen in onze gemeente. Daar draait het toch om. Lastige onderwerpen maken we bespreekbaar en signalen van mogelijke radicalisering proberen we zo vroeg mogelijk op te pikken en met elkaar te delen. Het is zaak de contacten goed te houden, zodat je elkaar zo nodig ook snel weet te vinden. Ellende voorkomen, dat is wat je wilt.
Wij werken in Cuijk vooral vanuit de bestaande netwerken. We hebben al een structureel veiligheidsoverleg in Cuijk met onder meer politie, welzijnspartijen en onderwijs. Daar bouwen we op voort. Goede contacten met de twee moskeebesturen en de Turkse en Marokkaanse gemeenschap zijn er al. En we hebben ook twee raadsleden met een Turkse achtergrond. Ook met hen kunnen we snel schakelen als dat nodig is.”