Niels Kooy, veiligheidsadviseur in Ede, over Kennisnetwerk Problematisch Gedrag: “Goed contact opbouwen in ‘vredestijd’ is het beste devies”
Jongeren die racistische ideeën verkondigen, een motorgang die bedreigingen uit of een moskee die een omstreden imam wil uitnodigen. Hoe ga je hiermee om? In het nieuwe Kennisnetwerk Problematisch Gedrag van de ESS krijgen gemeenten adviezen én kunnen ze ervaringen delen. "Een waardevol initiatief", vindt deelnemer Niels Kooy, veiligheidsadviseur in Ede.
"Problematisch gedrag van burgers is natuurlijk niet alleen iets van grote steden. In Ede zijn er ook jongeren die geregeld voor overlast zorgen en jongeren met extreme idealen waar wij ons zorgen over maken", zegt Kooy. "En ook in onze gemeente wonen mensen van verschillende culturen en geloofsovertuigingen bij elkaar. Moslims en christenen waarvan een relatief groot deel van gereformeerde gezindte. Het is van belang dat men elkaar accepteert en respecteert."
Spanningen voorkomen
"Om problematisch gedrag en daarmee sociale spanningen te voorkomen, treden we waar mogelijk preventief op', zegt Kooy. 'Hoe? Bijvoorbeeld door elk jaar tijdens oudejaarsavond samen met de betrokken gemeenschap en partners een voetbaltoernooi te organiseren voor jongeren, met een kleine maaltijd na afloop. Dat voorkomt dat ze andere dingen gaan doen. Om de sociale cohesie in onze gemeente te versterken hebben we het Duurzaam Netwerk Ede opgezet. Binnen dit netwerk komt een groot aantal vertegenwoordigers van maatschappelijke en multiculturele organisaties structureel bij elkaar. We bespreken hier allerlei thema’s en dilemma’s."
Overleggen versus verbieden
Kooy wilde weleens horen hoe andere gemeenten omgaan met problematisch gedrag van bewoners en meldde zich daarom aan bij het netwerk van ESS. "Ik ben gewoon heel nieuwsgierig.", zegt de veiligheidsadviseur, "Goede ervaringen op dit terrein kun je maar beter zoveel mogelijk delen. De eerste netwerkbijeenkomst was interessant. We hebben diverse dilemma's besproken. Wat bijvoorbeeld als je te maken krijgt met de oprichting van een salafistische moskee in je gemeente waar sprekers een onverdraagbare boodschap verkondigen? Kies je ervoor om in overleg te blijven met de moskeebestuurders of maak je je hard voor het maximaal verstoren van de organisatie?" Aan de ene kant heb je te maken met grondrechten: vrijheid van meningsuiting en vrijheid van godsdienst. Aan de andere kant vinden we dit als gemeente zeer onwenselijk, omdat het polariserend is en wij geen onverdraagzaamheid naar andersdenkenden accepteren. Of het nu gaat om religie, afkomst, sekse of geaardheid."
De dialoog aangaan
"Voor het omgaan met dergelijke dilemma’s kregen we uitleg over de drie-sporen-aanpak bij problematisch gedrag. Stap 1 is de dialoog aangaan met de betrokken personen of groep. Bij stap 2 leg je je zorgen op tafel, zodat de partij waarmee je te maken hebt zijn gedrag kan aanpassen. Biedt dat ook geen soelaas, dan ga je over op stap 3, handhaven. Het blijkt dat stap 1 in de meeste gevallen al een oplossing biedt. De verbinding zoeken doe je dan natuurlijk het liefst preventief, voordat er een incident plaatsvindt. Goed contact opbouwen in vredestijd is het beste devies."